Nazwa „Hawańczyk” może wskazywać, że te radosne i urocze psy o niewielkim wzroście mogą pochodzić z Hawany, stolicy Kuby. Jednak nazwa ta jest myląca, gdyż psy pochodzą z rejonu Morza Śródziemnego, zwłaszcza z Włoch i Hiszpanii. Do Kuby zostały sprowadzone przez włoskich marynarzy. Duża część psów ma umaszczenie podobne do koloru tytoniu określanym słowem „hawana” i stąd wzięła się nazwa psów hawańczyków.

Psy tej rasy mają ubarwienie różne, są egzemplarze białe, popielate, rude, brązowe, czarne, podpalane. Ich cechą wyróżniającą jest to, że zamiast sierści mają włosy sięgające 12 – 18 centymetrów. W celu zapobieżenia utworzenia się kołtunów, włosy te muszą być nawet kilka razy szczotkowane. Zaleca się też częste kąpiele psów, nawet kilka razy w miesiącu. Właśnie kąpiel, suszenie i szczotkowanie włosów to główne zabiegi pielęgnacyjne psów tej rasy. Nie zaleca się natomiast żadnego strzyżenia, epilowania czy skracania włosów, jedynie na czole włosy tworzące grzywkę mogą być podcinane. Hawańczyki nie biorące udziału w wystawach mogą być strzyżone i nie ma to ujemnego wpływu na ich stan zdrowia.